Ngày 25/1 (mùng 4 Tết), người dân Đồng Kỵ (Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh) từng bừng tổ chức lễ hội đầu năm. Lễ hội này được nhiều người biết đến với màn rước pháo khổng lồ từ nhà truyền thống vào đình làng.
Đúng 9h, hai quả pháo được rước quanh làng với sự tham gia của hàng nghìn người dân và du khách thập phương. Hai quả pháo này được làm tượng trưng bằng gỗ và sơn son thếp vàng, đường kính 60cm, một quả dài 6m, quả còn lại dài 5,8m tượng trưng cho pháo Nhất, pháo Nhì.
Xuyên suốt lễ rước, sau mỗi hồi trống, các thanh niên reo hò mừng vui, vỗ tay xen lẫn tiếng cười giòn tan “chúc mừng pháo Nhất, pháo Nhì”, tượng trưng cho tiếng pháo khuấy động không khí.
Mỗi quả pháo được 30 người từ 35 tuổi trở lên thay phiên nhau khênh trên vai.
Khoảng 11h, hai quả pháo được rước vào đình làng. Xưa kia, làng Đồng Kỵ có hội thi làm pháo, đốt pháo để tưởng nhớ, tái hiện ngày Thánh Thiên Cương – vị tướng sau này được dân tôn thờ làm Thành hoàng làng – ra lệnh xuất quân đánh giặc.
Hai quả pháo được đặt trước cửa đình sau đó các bô lão cùng 4 quan đám trong làng làm lễ. Thân pháo trổ hình long, lân, quy, phụng với mong muốn năm mới mưa thuận gió hòa.
Sau lễ rước pháo là đến lễ rước ông đám. Làng đã chọn ra 4 người tuổi 51 ở mỗi giáp đóng vai 4 vị tướng xuất quân đánh giặc, gọi là “ông đám”.
4 ông quan đám diễn trò, múa tại sân đình. Họ được các thanh niên cởi trần, mặc quần đùi đỏ tung hô và giữ chắc ở trên cao.
Quan đám đóng giả gái mua vui cho mọi người. Theo quy định của trò chơi, vị quan đám nào được giữ đứng lâu nhất sẽ chiến thắng. Tiêu chuẩn lựa chọn 4 ông quan đám: Người 51 tuổi, gia đình văn hóa, con cái thành đạt.
Sân đình đông kín người chen lấn, xô đẩy chạy vòng quanh quan đám.
Thời tiết ngày mùng 4 Tết nắng ấm khiến mọi hoạt động diễn ra thuận lợi. Đông đảo người dân và du khách thập phương từ người lớn đến trẻ nhỏ háo hức đón xem.
