Vào ngày mùng 1 Tết đầu năm, mỗi gia đình đều chuẩn bị 1 mâm lễ cúng chào đón năm mới, thể hiện lòng thành với tổ tiên, ông bà, mong một năm mới bình an.
Theo thạc sĩ văn hóa Nguyễn Đức Hiển, Viện nghiên cứu Văn hóa tín ngưỡng Việt Nam, theo phong tục của người Việt, sau bữa cơm cúng Giao thừa để tiễn năm cũ đón năm mới, thì sáng mùng 1 Tết các gia đình sẽ chuẩn bị bữa cơm long trọng.
(Ảnh minh họa).
Sáng mùng 1 Tết là cúng Nguyên đán, tức là sáng sớm của một ngày đầu năm, thường cúng tổ tiên và thần linh.
Trong cả 3 ngày Tết (mùng 1, 2, 3) việc làm lễ cúng cơ bản được thực hiện giống nhau. Cần lưu ý khi cúng gia tiên, tiền bạc, vàng mã phải để nguyên và đốt nhang đèn suốt 3 ngày Tết cho đến lễ Hóa vàng. Trên bàn thờ, ngọn đèn thờ (đăng hay nến) đỏ lửa liên tục trong 3 ngày Tết cùng với hương hoa thơm ngát sẽ tạo không khí Tết thêm đầm ấm, sum vầy…
Trong sáng mùng 1 ngoài việc sửa soạn lại ban thờ (thay trầu cau, nước…) thì vẫn phải chuẩn bị mâm cỗ để thắp hương. Cỗ mặn hoặc chay với đầy đủ các món ăn ngày Tết, được chế biến thơm ngon, bày biện đầy đặn, trang nghiêm.
Gợi ý mâm cỗ cúng ngày mùng 1:
– Mâm ngũ quả
– Hương hoa
– Giấy tiền vàng mã
– Đèn nến
– Trầu cau, rượu, trà
– Bánh chưng (hoặc bánh tét).
Lưu ý, lễ mặn thường là cúng bánh chưng, gà, giò, canh… Người ta cũng thường kiêng sát sinh vào sáng mùng 1 Tết nên gà cúng của buổi sáng này thường được làm thì từ tối hôm trước.
Chuyên gia cũng lưu ý, những nghi lễ cúng trong ngày Tết để con cháu thể hiện tấm lòng tôn kính, hiếu thảo với những người đã khuất trong gia đình và mong cầu một năm mới an khang, thịnh vượng, hạnh phúc viên mãn.
Văn khấn thần linh trong nhà ngày mùng 1 Tết:
Nam mô a di Đà Phật! (3 lần)
– Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
– Con kính lạy Đức Đương Lai hạ sinh Di Lặc Tôn Phật.
– Con kính lạy Phật Trời, Hoàng Thiên Hậu Thổ.
– Con kính lạy Chư vị Tôn Thần.
Tín chủ (chúng) con là …………………………..
Ngụ tại ……………………………………….
Hôm nay là ngày mồng 1 tháng Giêng năm Quý Mão, nhằm ngày Tết Nguyên Đán đầu xuân, giải trừ gió đông lạnh lẽo, hung nghiệt tiêu tan, đón mừng Nguyên Đán xuân thiên, mưa móc thấm nhuần, muôn vật tưng bừng đổi mới. Nơi nơi lễ tiết, chốn chốn tường trình.
Nhân ngày năm mới, tin chủ con sắm sửa hương hoa, cơm canh lễ vật bày ra trước án, dâng cúng Thiên Địa Tôn Thần. Cúi xin đức Tôn thần, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật. Nguyện cho gia chủ chúng con mọi người sức khỏe dồi dào, an khang thịnh vượng. Mong ơn Đương cảnh Thành hoàng, đội đức Tôn thần bản xứ phù hộ độ trì cho gia chủ năm tới tấn tài tấn lộc, gặp nhiều may mắn, tai qua nạn khỏi. Đầu năm chí giữa, nửa năm chí cuối, sự nghiệp hanh thông, sở cầu như ý, sở nguyện lòng tâm.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin chứng giám, phù hộ độ trì.
Nam mô a di Đà Phật! (3 lần)
Văn khấn tổ tiên ngày mùng 1 Tết
Nam mô a di Đà Phật! (3 lần)
– Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
– Con kính lạy Đức Đương Lai hạ sinh Di Lặc Tôn Phật.
– Con kính lạy Các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, Bá Thúc Huynh Đệ, đường thượng Tiên linh và các hương hồn nội tộc, ngoại tộc họ…………………
Tín chủ (chúng) con là: ……………………………
Ngụ tại:…………………………………………….
Nay theo tuế luật, âm dương vận hành tới tuần Nguyên đán, đầu xuân năm mới, con cháu tưởng nhớ ân đức Tổ tiên như trời cao biển rộng. Hôm nay, ngày mùng Một tháng Giêng năm Mậu Tuất, tín chủ con cùng toàn thể con cháu trong nhà sửa sang lễ vật, hương hoa nước quả, thắp nén hương thơm, thành kính dâng trước án.
Tín chủ con có lời kính mời các cụ Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, bá thúc đệ huynh, cô di tỷ muội, nam nữ tử tôn nội ngoại, cúi xin các vị thương xót con cháu, linh thiêng giáng về linh sàng, phù hộ độ trì con cháu, năm mới an khang, mọi bề thuận lợi, sự nghiệp hanh thông, bốn mùa không hạn ách nào xâm hại, tám tiết có điềm lành tiếp ứng.
Tín chủ con lại mời các vị vong linh, tiền chủ, hậu chủ ở trong đất này cùng về hâm hưởng, xin ban cho sức khỏe dồi dào, vạn sự tốt lành.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin chứng giám, phù hộ độ trì.
Nam mô a di Đà Phật! (3 lần).
Nguồn: https://nongthonviet.com.vn/goi-y-mam-co-bai-cung-sang-mung-1-tet-1427347.ngn
Những nề nếp, phong tục truyền từ đời này sang đời khác là một bộ phận của văn hóa dân tộc, là nơi gửi gắm khát vọng sống ấm no, tươi đẹp của con người.
Theo HÀ ANH (Nông thôn Việt)
