Hà TĩnhÔng Peter Mathews đặt hộp hoa hồng khô cùng cuốn sổ ghi chép lên bàn thờ của liệt sĩ Cao Văn Tuất, tại xã Kỳ Xuân, huyện Kỳ Anh, sáng 5/3.
Xuất phát từ Mỹ hôm 3/3, Peter Mathews cùng vợ Christina Mathews vượt hơn 13.000 km đến Hà Tĩnh bằng các chuyến bay kéo dài hơn 24 tiếng. 9h sáng 5/3, vợ chồng cựu binh tới xã Kỳ Xuân, trực tiếp trao cuốn sổ cho bà Cao Thị Nồng, em gái liệt sĩ Cao Xuân Tuất.
Vợ chồng ông sau đó đến gia đình ông Hà Huy Mỳ, người cháu ở thôn Cao Thắng, xã Kỳ Xuân, đang thờ cúng liệt sĩ Cao Văn Tuất.
Peter Mathews trao sổ ghi chép cho bà Cao Thị Nồng, em gái liệt sĩ Cao Xuân Tuất, tại hội trường xã Kỳ Xuân, huyện Kỳ Anh. Ảnh: Đức Hùng
Sau khi đặt cuốn sổ lên bàn thờ, thắp nén nhang cho liệt sĩ Xuân, cựu binh chia sẻ nhặt được sổ ghi thông tin về Cao Xuan Tuat, xóm Cao Thắng, xã Kỳ Xuân, trong trận chiến ở đồi 724, Đăk Tô, tháng 11/1967, nhưng không giao nộp cho cấp trên.
“Tôi chú ý đến những hình vẽ rất nghệ thuật cùng nét chữ, tự nhủ cuốn sổ không hề liên quan gì đến cuộc chiến. Tôi muốn giữ lại, tìm hiểu xem liệu chủ nhân cuốn sổ còn sống không. Tôi cất sổ vào thùng, có lúc không xem lại suốt 10 năm và chưa bao giờ xem đó là vật của mình”, Peter Mathews nói.
Năm 2022, tình cờ gặp người có hai con nuôi gốc Việt, Peter Mathews nhờ dịch một vài trang, từ đó biết về chủ nhân cuốn sổ. Ông đăng thông tin trên mạng xã hội, bắt đầu tìm thân nhân người lính Việt Nam từ cuối tháng 1/2023.
Peter Mathews thắp hương cho liệt sĩ Cao Văn Tuất. Ảnh: Đức Hùng
Mọi việc gặp nhiều thuận lợi khi ông Trần Nhật Tân, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Hà Tĩnh, liên hệ với Peter Mathews để trao đổi thông tin. Từ những dữ liệu cựu binh Mỹ gửi, ông Tân cung cấp cho cơ quan chức năng xác minh, cuối cùng nhận định Cao Xuan Tuat và liệt sĩ Cao Văn Tuất ở thôn Cao Thắng, xã Kỳ Xuân, là một. Ông Tuất sinh năm 1942, nhập ngũ năm 1963, hy sinh năm 1967 khi chưa có vợ con.
Theo dõi câu chuyện về cựu binh Peter Mathews trên VnExpress, hãng Hàng không quốc gia Việt Nam – Vietnam Airlines tặng vợ chồng ông cặp vé khứ hồi hạng thương gia từ Mỹ sang Việt Nam để trao trả cuốn sổ.
*Tiếp tục cập nhật
